คำแปลคำนมัสการพระธรรมคุณ

คำนมัสการพระธรรมคุณ

กาพย์ฉบัง ๑๖

                                               ธรรมะคือคุณากร                  ส่วนชอบสาธร
                                     ดุจดวงประทีปชัชวาล
                                              แห่งองค์พระศาสดาจารย์         ส่องสัตว์สันดาน
                                     สว่างกระจ่างใจมล
                                              ธรรมใดนับโดยมรรคผล           เป็นแปดพึงยล
                                     และเก้านับทั้งนฤพาน
                                             สมญาโลกอุดรพิสดาร              อันลึกโอฬาร
                                     พิสุทธิ์พิเศษสุกใส
                                             อีกธรรมต้นทางครรไล              นามขนานขานไข
                                     ปฏิบัติปริยัติเป็นสอง
                                            คือทางดำเนินดุจครอง              ให้ล่วงลุปอง
                                     ยังโลกอุดรโดยตรง
                                            ข้าขอโอนอ่อนอุตมงค์               นบธรรมจำนง
                                    ด้วยจิตและกายวาจาฯ

แปลคำนมัสการพระธรรมคุณ

                                               ธรรมะคือคุณากร                  ส่วนชอบสาธร
                                     ดุจดวงประทีปชัชวาล

            หมายถึง ธรรมะคือบ่อเกิดแห่งความดี เป็นคำสอนที่ถูกต้อง ควรให้ความสำคัญ เปรียบเหมือนแสงไฟที่สว่างไสว

                                              แห่งองค์พระศาสดาจารย์         ส่องสัตว์สันดาน
                                     สว่างกระจ่างใจมล

            หมายถึง พระพุทธเจ้าได้ให้พระธรรมช่วยเป็นทางส่งสว่างให้แก่ชีวิตและจิตใจของสรรพสัตว์ทั้งหลาย

                                              ธรรมใดนับโดยมรรคผล           เป็นแปดพึงยล
                                     และเก้านับทั้งนฤพาน

            หมายถึง ธรรมที่นับโดยเหตุผลมีแปดประการ อีกเก้าประการสู่ทางดับทุกข์

                                             สมญาโลกอุดรพิสดาร              อันลึกโอฬาร
                                     พิสุทธิ์พิเศษสุกใส

            หมายถึง กล่าวถึงมรรคว่ามีความลึกซึ้งอย่างยิ่งเหมือนทวีปที่ห่างไกล ที่กว้างใหญ่ยากที่จะคาดเดา

                                             อีกธรรมต้นทางครรไล              นามขนานขานไข
                                     ปฏิบัติปริยัติเป็นสอง

            หมายถึง  ธรรมที่เป็นทางเดินที่จะถึงโลกุตตธรรม9 เริ่มจากการปฏิบัติเเละปริยัติ

                                            คือทางดำเนินดุจครอง              ให้ล่วงลุปอง
                                     ยังโลกอุดรโดยตรง

            หมายถึง จากที่กล่าวมาข้างต้นคือหนทางที่จะพาเราให้ไปสู่โลกที่พ้นวิสัยของสามัญมนุษย์

                                            ข้าขอโอนอ่อนอุตมงค์               นบธรรมจำนง
                                    ด้วยจิตและกายวาจาฯ

            หมายถึง ข้าพเจ้าขอนอบน้อมยอมจำนงต่อธรรม ทั้งจิตใจ กาย และวาจา